อยุธยาเมืองกรุงเก่า  แนะนำเชิญชวนท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์  วัดสุวรรณดารารามราชวรวิหาร

ขอเชิญชวนประชาชน  ที่สนใจเข้าร่วมพิธีสวดมนต์ข้ามปี  ในวันที่ 31 ธันวาคม 2567 เวลา 20.00 น. ที่วัดสุวรรณดารารามราชวรวิหาร จังหวัดพระนครศรีอยุธยา และร่วมทำบุญใส่บาตรเช้า วันขึ้นปีใหม่  ในวันที่ 1 มกราคม 2568 เวลา 08.00 น. ที่วัดสุวรรณดารารามราชวรวิหาร จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

          ความสำคัญ วัดสุวรรณดารารามราชวรวิหาร  เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิด“ราชวรวิหาร” มีประวัติความเป็นมาที่สำคัญ คือ สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก (ทองดี) พระราชบิดาใน พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช พระปฐมบรมกษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรี ทรงสถาปนาขึ้น จึงเท่ากับ “เป็นพระอารามประจำราชวงศ์จักรี”  เป็น “1 ใน 18 พระอาราม” ที่ได้รับพระราชทาน “กฐินหลวง” และเป็นพระอารามหลวงที่พระเจ้าแผ่นดินในราชวงศ์จักรีทุกพระองค์ให้ความสำคัญ และบูรณปฏิสังขรณ์ ต่อเนื่องมาโดยตลอด

          ประวัติความเป็นมา วัดสุวรรณดาราราม  เดิมชื่อ“วัดทอง” ตั้งอยู่ในกำแพงเมืองกรุงศรีอยุธยา ด้านตะวันออกเฉียงใต้ ริมป้อมเพชร พระราชบิดาของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ได้สร้างวัดทองนี้ขึ้น ใกล้กับนิวาสสถานของตน เมื่อปีพุทธศักราช 2275 ปลายกรุงศรีอยุธยา สมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ (กษัตริย์องค์ที่ 31 แห่งกรุงศรีอยุธยา)

          ต่อมาเมื่อปีพุทธศักราช 2310 กรุงศรีอยุธยาได้เสียแก่ข้าศึก วัดทองก็ถูกทำลายกลายเป็นวัดร้างนานถึง 18 ปี ครั้นในปีพุทธศักราช 2325 เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงปราบดาภิเษกและสร้างกรุงเทพมหานครฯ เป็นราชธานี

          อีก 3 ปีต่อมา คือปีพุทธศักราช 2328 ได้ทรงโปรดให้บูรณปฏิสังขรณ์วัดทองขึ้นใหม่ทั้งวัด ในการบูรณปฏิสังขรณ์ใหญ่ครั้งนี้ กรมพระราชวังบวรสถานมหาสุรสิงหนาท พระอนุชา ได้ทรงเข้าร่วมด้วย โดยได้สร้างพระอุโบสถ พระเจดีย์และหมู่กุฏิทั้งหลายขึ้นใหม่  เมื่อบูรณปฏิสังขรณ์แล้วเสร็จ พระองค์ได้พระราชทานชื่อใหม่ว่า “วัดสุวรรณดาราราม” เพื่อเป็นการอนุสรณ์ถึงพระราชบิดา ชื่อทองดี (= สุวรรณ) พระราชมารดา ชื่อ ดาวเรือง (=ดารา)

          ปัจจุบัน วัดสุวรรณดาราราม ตั้งอยู่ที่ตำบลหอรัตนไชย อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา มีพื้นที่ตั้งวัด 41 ไร่ 98 ตารางวา สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย นับอายุตั้งแต่สร้างวัด พ.ศ. 2275 ถึงปัจจุบัน พ.ศ. 2567 เป็นเวลา 292 ปี

          ศาสนสถาน และสิ่งสำคัญ

          1.พระอุโบสถ เป็นสถาปัตยกรรมสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น สังเกตได้จากผนังด้านหน้ามีการเจาะช่องประตู 3 ช่อง มีฐานเป็นลักษณะแอ่นท้องสำเภา ซึ่งเป็นศิลปะสมัยอยุธยาตอนปลาย  สืบเนื่องมาจนถึงสมัยต้นรัตนโกสินทร์ ที่ยังหลงเหลือไว้ให้เราได้ศึกษา  ภายในพระอุโบสถประดิษฐานพระประธานปางมารวิชัย หน้าตักกว้าง 1.5 เมตร สูง 2 เมตร มีพุทธลักษณะที่งดงามสงบ ผู้มากราบไหว้ที่มีศรัทธาเชื่อมั่นในพุทธคุณขององค์หลวงพ่อ จะได้รับความสำเร็จสมดังประสงค์

          พระอุโบสถ มีความสวยงามสะดุดตา เพราะหลังคาประดับช่อฟ้า – ใบระกา – หางหงส์ที่งดงาม, หน้าบันพระอุโบสถ ทั้งด้านหน้าและด้านหลัง เป็นไม้สักแกะสลักรูปพระนารายณ์ทรงครุฑ ยุดนาค ลงรักปิดทองประดับกระจก,  คันทวยไม้สักแกะสลักลาย รูปพญานาค 3 เศียร มีลายเถาวัลย์พันเกี่ยวโดยรอบ ลงรักปิดทองร่องกระจก เช่นเดียวกับคันทวยพระที่นั่งพุทไธสวรรย์ และวัดมหาธาตุ กรุงเทพฯ ที่มีลวดลายอ่อนช้อยวิจิตรงดงามยิ่งนัก  เป็นคันทวยไม้แกะสลักที่งดงามมากที่สุด

          บนเพดานพระอุโบสถ แกะสลักลายดวงดารา บนพื้นสีแดง ลงรักปิดทองร่องกระจก เป็นศิลปะสมัย รัตนโกสินทร์ตอนต้นที่สมบูรณ์และงดงามมาก  ตรงกลางเป็นดาวประธานล้อมรอบด้วยดาวบริวาร 12 ดวง อยู่ภายในกรอบสี่เหลี่ยมย่อมุมไม้สิบสอง รอบนอกกรอบแว่นมีดาวบริวาร  ขนาดเล็กรายรอบอีก 16 ดวง

          จิตรกรรมฝาผนังภายในพระอุโบสถ เป็นภาพจิตรกรรมฝาผนังที่วิจิตรตระการตา ผนังด้านเหนือและด้านใต้  ตอนบน-เขียนภาพเทพชุมนุม สลับลายทองรดน้ำอย่างสวยงาม  ตอนล่าง-เป็นภาพชาดกเรื่องทศชาติ  ผนังด้านตะวันออก-เป็นภาพมารวิชัยและพระแม่ธรณีบีบมวยผม  ด้านตะวันตก-เป็นภาพไตรภูมิ  ภาพเขียนเหล่านี้พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงรวบรวมช่างสมัยกรุงศรีอยุธยา  ที่ไปเขียนภาพในพระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม สมัยกรุงรัตนโกสินทร์มาเขียนไว้ และได้รับการบูรณะมาตามลำดับ จึงเป็นจิตรกรรมฝาผนังปลายกรุงศรีอยุธยา-ต้นกรุงรัตนโกสินทร์  ที่ยังคงสภาพสมบูรณ์มากที่สุด

          2. พระวิหาร สร้างในสมัยรัชกาลที่ 4  ที่หน้าบันพระวิหาร มีตราพระมหาพิชัยมงกุฎ ซึ่งเป็นตราประจำรัชกาลที่ 4  ภาพจิตรกรรมฝาผนังในพระวิหาร พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 ทรงโปรดให้พระยาอนุศาสตร์จิตกร เขียนภาพพระราชพงศาวดารประวัติสมเด็จพระนเรศวรมหาราช  เมื่อปี พ.ศ.2474 เป็นภาพเขียนสีน้ำมันยุคแรกของไทย โดยผนังด้านหน้า-เขียนภาพสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงทำยุทธหัตถีกับพระมหาอุปราชา  ระว่างช่องหน้าต่าง-เขียนภาพตั้งแต่พระสยามเทวาธิราช ทูลเชิญพระนเรศวร คือพระอิศวร แบ่งภาคลงมาอุบัติในมนุษย์โลก ไปจนจบ ผนังเหนือบานหน้าต่าง เขียนชุมนุมเทพบุตร-เทพธิดา ที่พากันล่องลอยอยู่กลางกลุ่มเมฆ โปรยดอกไม้ หันพระพักตร์ไปทางพระประธาน ผนังด้านหลัง-เขียนประชุมท้าวจตุโลกบาลและบริวาร

          ผู้เขียน พระยาอนุศาสนจิตรกร สามารถเขียนโครงภาพส่วนรวม ให้มีบรรยากาศ น้ำหนัก มีแสงเงา และมีความชำนาญในด้านการจัดวางภาพได้งดงามอย่างน่าพิศวง โดยเฉพาะภาพชนช้างอันเป็นภาพใหญ่ด้านหน้าพระประธาน ที่ให้อารมณ์ความรู้สึกดีเยี่ยม และที่สำคัญคือความถูกต้องสมจริงขององค์ประกอบต่างๆ เป็นสิ่งที่ควรสรรเสริญและน่านับถือความสามารถของจิตรกรยิ่งนัก

          3. พระเจดีย์ประธาน-บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ สร้างในสมัยรัชกาลที่ 4 ตั้งอยู่หลังพระวิหาร เป็นเจดีย์ทรงระฆัง รายล้อมด้วยเจดีย์รายทรงกลีบมะเฟือง 10 องค์

          4. พระเจดีย์-บรรจุพระอัฐิของสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก ผู้สร้างวัด ตั้งอยู่หลังพระอุโบสถ

          5. ต้นพระศรีมหาโพธิ์ เป็นต้นไม้ที่แสดงสัญลักษณ์แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า รัชกาลที่ 4 ทรงโปรดให้นำหน่อโพธิ์ ต้นที่พระศาสดาตรัสรู้จากพุทธคยา ประเทศอินเดีย มาปลูกไว้ด้านหน้าพระอุโบสถ

          วัดสุวรรณดาราราม เป็นวัดที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ มีศาสนสถานสำคัญ มีจิตรกรรม ศิลปกรรม และสถาปัตยกรรม ที่วิจิตรบรรจงลงตัวเกือบทุกมุมมอง ควรแก่การมากราบไหว้-บูชา-สัการะยิ่งและที่สำคัญ วัดสุวรรณดาราราม ได้รับพระมหากรุณาธิคุณ ภายใต้ร่มบารมีธรรมของบูรพมหากษัตริยา - ธิราชเจ้าทุกพระองค์ ทรงดูแลปกป้อง คุ้มครอง รักษาพัฒนาพระอารามนี้ โดยมีอดีตเจ้าอาวาส พระมหาเถระ และสาธุชน ผู้มีคุณูปการ ร่วมบุญโดยเสด็จพระราชกุศลเป็นอย่างดีมาโดยลำดับจนถึงปัจจุบัน ปี พ.ศ. 2567 นับเป็นเวลา  “292 ปี” ใต้ร่มพระบารมีบรมราชจักรีวงศ์

........................................................................

นมัสการข้อทูลจาก  พระเมธีวชิรธาดา  1 ธันวาคม 2567